1․Դուրս գրեք 10 ածական և 10 գոյական

Ածական	Գոյական
ասֆալտապատ	Արարատ
Ընտանի	գյուղում
բամբակի	օձերը
կավե	բներում
խաղաղ	ջուր
փոքրիկ	բակը
ագահ	պատի
կաթոտ	Մայրի՜կ
ծուռումուռ	պռունկը
ոլոր-մոլոր	Երեխայի

2․ Պատմեք ընտանի օձերի մասին:
Ընտանի օձերը ապրում են մարդկանց հետ հարևանությամբ ու իրար վնաս չեն տալիս․ մարդիկ իրենց չեն վնասում, օձերը մարդկանց։

4. Գրե՛ք՝ ինչո՞ւ օձը ա) կաթը թունավորում, բ) կաթը թափում:
ա/ Կաթը թունավորել էր օձը, քանի որ գիտեր, իր ձվիկները գողացել են։

բ/ Օձը կաթը թափեց, քանի որ նախապես թունավորել էր, որ վրեժ լուծեր իր ձագերի համար, իսկ երբ տեսավ ձվերը տեղում են, թափեց, որ չխմի։

5․ Պատմվածքի ո՞ր հատվածն ամենից շատ հավանեցիր, ինչո՞ւ։

—  Հիմա ինչքա՜ն քաղցած կլինի, մա՜մ, մի բան տուր իրեն տանք…

Երեխայի խոսքը չկոտրեցի, մի կավե ամանով կաթ տվի իրեն: Վաչիկս վախվխելով մոտեցավ օձին, ամանը նրանից քիչ հեռու դրեց ու ետ փախավ:

Օձը ոլոր-մոլոր պառկած է՝ աչքերը բաց, չգիտես քնա՞ծ է, թե արթուն: Շարժվեց: Երևի կաթի հոտը առավ: Գնաց, գլուխը ամանի մեջ կոխեց ու խմեց:

Որ ասեմ Վաչիկս նրանից շատ ուրախացավ՝ հավատա:

6․ Ի՞նչ է սովորեցնում պատմվածքը:
Պատմվածքից սովորում ենք, որ իրար փոխադարձ պետք է լավ վերաբերել, եթե դիմացինին չվնասես, դիմացինն էլ քեզ վատ բան չի անի․ լինի դա կենդանի, թե՝ մարդ։

1.Прочитайте. Выделенные слова выпишите, поставьте вопросы к словам.

По полянке течёт шумный ручеёк. В траве скрипят кузнечики. Здесь много пёстрых цветов. На цветах работают пчёлы. Густо разрослась дикая смородина. В смородине стоит кудрявая берёза. А на берёзе свила гнездо птичка.

Хорошо летом! Холодной зимой мы часто вспоминаем о лете.

2.Впишите окончания.

Старик-охотник жил в лесной избушке.

Птичка сидела на моей ладошке и не улетала.

Девочки плескались в речке.

В воздухе стоит тишина.

Старик жил на озере уже много лет.

Белка выскочила из клетки и в два прыжка очутилась на дереве.

У большого камня грелась на солнышка ящерица.

3.Из слов каждой строчки составьте и запишите предложения.

Ёжик, в, жил, у, доме, нас; Ёжик жил в у нас доме.

его, прозвали, Пушок, Мы; Мы его прозвали Пушок

гулять, в, летом, Я, сад, Пушка, брал; Я летом брал Пушка в сад гулять.

по, бегал, Он, дорожке; Он по дорожке бегал.

лягушек, ловил, Он, жуков, и; Он ловил лягушек, жуков.

Мы, молоком, Пушка, кормили; Мы кормили Пушка молоком.

всю, прожил, у, зиму, нас, Он. Он у нас прожил всю зиму.

1. Прочитайте. Напишите полные ответы на вопросы.

Был яркий солнечный день. Мальчики пошли на ближний луг. Там они нарвали маме красивый букет цветов. В нём были белые ромашки, красный мак, желтый василёк и голубой колокольчик.

Мальчики принесли душистый букет домой и поставили его в большой кувшин.

1. Какой был день?
   Солнечный
   
2. Куда пошли мальчики?
   На поле
   
3. Что они нарвали?
   Цветки
   
4. Какие были цветы в букете?
   В нём были белые ромашки, красный мак, желтый василёк и голубой колокольчик
   
5. Куда мальчики принеси букет?
   Мальчики принесли душистый букет домой и поставили его в большой кувшин
   
   
6. К данным словам подберите существительные и запишите.
   фруктовый сад
   тенистый лес
   яблоневый сок
   старый цветок
   высокое дерево
   народная песня
   голубое небо
   весёлая девочка
   звёздное сияние
   звонкая музыка
   ночное полнолуние
   эстрадная певица

317. Կետերը փոխարինի՛ր ո՞վ հարցին պատասխանող բառով, որը դեմքով ու թվով համաձայնի ստորոգյալին (բային): Դեմքով ու թվով ստորոգյալի հետ համաձայնող անդամին ի՞նչ անուն կտաս:

            … (ո՞վ) առայժմ մրցակից չունես:
            Բայց … (ո՞վ) շուտով կհայտնվի:
            … (ո՞վ) ամեն ինչ արել եմ նրա գալուստն արագացնելու համար:
            Առանց արժանի մրցակցի … (ո՞վ) չես կարող ավելի ուժեղ ու համարձակ դառնալ:
            … (ո՞վ) է լինելու քո օգնականը:
            … (ո՞վ) էլ, իհարկե, նրա՛ն ես օգնելու:

318. Փակագծում տրված բայերը եզակի կամ հոգնակի ձևով գրի՞ր (պահանջվող ձևն ինչպե՞ս գտար):

            Մեր աղմկոտ, ուրախ փողոցի երեխաները երբեմն ծաղրել (էր, էին) նրան: Նա ինչ-որ փորձարարական արհեստանոցում աշակերտ (էր, էին): Ես (գիտեի, գիտեինք), որ նա այնտեղից հաճախ զանազան լուծույթներ ու փոշիներ (էր, էին) բերում ու ինչ-որ փորձեր անում՝ մրոտելով տատիկի տունը: Երբեմն էլ մենք խնդրում (էի, էինք), որ նա իր փորձերը մեզ էլ (ցուցադրի, ցուցադրեն):

319. Ստորոգյալի հետ համաձայնող անդամն անվանում են ենթակա: Փորձի՛ր բացատրել՝ ենթական ու ստորոգյալն ինչո՞ւ են նախադասության գլխավոր անդամներ: Ինչպե՞ս կկոչվեն նախադասության մյուս անդամները:

320. Նախադասություններում ընդգծիր գործողություն կատարողին և նրա կատարած գործողությունը։

1. Կետերը ջրի տակ երկար են մնում:
2. Ծովային կրիաները ջրի տակ դիմանում են երեք ժամ և ավելի:
3. Պինգվիններն ապրում են սաստիկ ցրտի պայմաններում։
4. Փղերը կնճիթով շոգ օրերին իրենց վրա ջուր են լցնում։
5. Հայտնի է, որ կոկորդիլոսը կարող է հովազի ուտել։

321․ Հետևյալ բառերից յուրաքանչյուրով կազմեք մեկական նախադասություն, որտեղ դրանք կլինեն գործողություն կատարողը և ընդգծեք նրանց կատարած գործողությունը։

Աղջիկ, ծառ, բերան, արեգակ, վարորդ, աշակերտ, քամի, դանակ։

322․ 320 առաջադրանքում ձեր կողմից նշված բառերը կոչվում են նախադասության գլխավոր անդամներ, փորձեք բացատրել, թե ինչու են դրանց այդպես անվանում։

Առաջադրանքներ

1․ Դուրս գրիր անծանոթ բառեր և բառարանի միջոցով բացատրիր:
զառամյալ-ծեր

կիսանդրի- մարդու դեմքը, ինչպես նաև մինչև կուրծքը կամ գոտկատեղը պատկերող կլոր քանդակ

2․ Բացատրիր հետևյալ նախադասությունը. Քաղաքում ասելիք էր դարձել Թուխիկը:
Քաղքաքում բոլորը Թուխիկի մասին էին խոսում

3․ Ո՞ր հատվածում է ավելի լավ երևում ագռավի հավատարմությունը:
Ժողովուրդը ցրվեց, բայց Թուխիկը մնաց թարմ հողաթմբին՝ վշտահար ու մոլոր կանգնած:

4․ Նկարագրիր Թուխիկին:
Թուխիկը սև փետրավոր թռչուն էր։

5․ Քո կարծիքով, իրակա՞ն է այս պատմությունը:
Կարծում եմ հենց իրական պատմության ու բժիշկի մասին է գրված։

6․ Տեքստից դուրս գրիր 4-ական գոյական, ածական, բայ, դրանք դիր ուղիղ ձևով։
սեղան, աթոռ, բժիշկ, ագռավ։
գորշ, կոշտ, խելացի, թանձ։
հանել, բերել, զվարճանալ, աղմկել։

1. Ի՞նչ եք զգում բանաստեղծությունը կարդալիս։
   Զգում եմ, Որ ինչ որ մեկին է դիմում, ինչ որ բրոնզե, արևավառ, կարևոր մեկին, ու կարոտ կա էդ դիմելու մեջ։
   
2. Ո՞ւմ է նվիրված բանաստեղծությունն ըստ ձեզ։
   Բանաստեղծությունը նվիրված է ինչ որ աղջկա, բրոնզե հարազատ քրոջը։
   
3. Դուրս գրեք բանաստեղծության բոլոր գոյականները և դրանք օգտագոծելով ստեղծագործական փոքր աշխատանք ներկայացրեք։
   սուր, քույր, ուրու
   Լեռներից բարձր երկինքներում ուրույի թռիչքի ձայնն էր լսվում, ով ազատ շրջում էր լեռների գլխին, հետո իջնում իր քույր թռչունների մոտ։ Ամեն իրար հանդիպելուց սուրը շողացնում էր, որ քույրերը վստահ լինեն՝ իրենց պաշտպանն է եկել, հետո նորից շրջվում էր ու կորում երկինքների հեռուներում։

308. Տրված նախադասություններից հերթով բառեր հանի՛ր այնպես, որ ամեն անգամ պահպանվի նախադասությունը:

            Օրինակ՝

Տիրակալն իր սիրելի անտառի հարազատ խշշոցը հիշեց:
Տիրակալը սիրելի անտառի հարազատ խշշոցը հիշեց:
Տիրակալը սիրելի անտառի խշշոցը հիշեց:
Տիրակալը անտառի խշշոցը հիշեց:
Տիրակալը խշշոցը հիշեց:
Տիրակալը հիշեց:
Հիշեց:

Աառային արեգակը շիկացրեց բազմահարկ տների պատերը:
արեգակը շիկացրեց բազմահարկ տների պատերը։

արեգակը շիկացրեց տների պատերը։
արեգակը շիկացրեց պատերը։
արեգակը շիկացրեց։
արեգակը։

Հետո այդ հսկայական արձանը տեղափոխեցին գետափ:
Հետո հսկայական արձանը տեղափոխեցին գետափ:
հսկայական արձանը տեղափոխեցին գետափ:
հսկայական արձանը տեղափոխեցին:
արձանը տեղափոխեցին:
արձանը

Հռչակավոր ճարտարապետի հանճարը միայն ճարտարապետությամբ չսահմանափակվեց:
ճարտարապետի հանճարը միայն ճարտարապետությամբ չսահմանափակվեց:
ճարտարապետի հանճարը ճարտարապետությամբ չսահմանափակվեց:
հանճարը ճարտարապետությամբ չսահմանափակվեց:
հանճարը չսահմանափակվեց:
հանճարը։

Սերունդները երկար հիշեցին նաև այդ մեծ գիտնականին:
Սերունդները երկար հիշեցին նաև այդ գիտնականին:
Սերունդները հիշեցին նաև այդ գիտնականին:
Սերունդները հիշեցին նաև գիտնականին:

Սերունդները հիշեցին գիտնականին:
Սերունդները հիշեցին:
Սերունդները:


Աշխարհը հնազանդորեն փռվեց Ալեքսանդրի ձիու ոտքերի առաջ:
Աշխարհը հնազանդորեն փռվեց ձիու ոտքերի առաջ:
Աշխարհը փռվեց ձիու ոտքերի առաջ:

Աշխարհը փռվեց ձիու առաջ:
Աշխարհը փռվեց ձիու առաջ:
Աշխարհը փռվեց ձիու։
Աշխարհը փռվեց։
Աշխարհը։

309. Յուրաքանչյուր նախադասության մեջ թո՛ղ այնպիսի մի բառ, որ նախադասությունը պահպանվի:

Դու շատ հեռվից եկար:
Դու եկար:

Մենք արդեն հուսահատ սպասում էինք:
Մենք սպասում էինք

Դուք պայմանը մոռացե՞լ էիք:
Դուք մոռացե՞լ էիք:

Ի՜նչ լավ ժամանակ հասար:
հասար:

Անտա՛ռ, ուրա՛խ խշշա աշնան քամուց:
Անտա՛ռ, խշշա։

Նա քեզ կանչում է:
Նա կանչում է:

Դու ինչո՞ւ չես լսում:

Դու չես լսում:

312. Ստորոգյալն ինչո՞ւ է նախադասության գլխավոր անդամ:
ցույց է տալիս գործողություն։

313. Փակագծում տրված գոյականները եզակի կամ հոգնակի ձևով գրի՛ր (պահանջվող ձևն ինչպե՞ս գտար):

            (Շունը, շները) հաչում են:
            (Մարդ, մարդիկ) անցավ:
            (Մեքենան, մեքենաները) սլանում էր:
            (Ընկերդ, ընկերներդ) կանչեցի՞ն:

314. Փակագծում տրված գոյականները եզակի կամ հոգնակի ձևով գրի՛ր (պահանջվող ձևն ինչպե՞ս գտար):

            Երբ (շոգ, շոգեր) է լինում, (փիղը, փղերը) կնճիթով վերից վար ջրում է իրեն, հետո էլ ավազ է ցանում վրան, իբրև սրբիչ: (Փիղը, փղերը) հոտերով են շրջում: Նրանց առաջնորդում է ծեր ու իմաստուն (փիղը, փղերը): Հոտոտելիս (նա, նրանք) բարձրացնում են կնճիթները: Իսկ հենց որ (կնճիթը, կնճիթները) թշնամու հոտ են առնում, նրանց (տերն, տերերն) անաղմուկ հեռանում, ասես գետնի տակն են անցնում: Այդ վիթխարի, ուժեղ (կենդանին. կենդանիները) ոչ մի թշնամի չունի, բացի մարդուց:

315. Փակագծում տրված գոյականները եզակի կամ հոգնակի ձևով գրի՛ր (պահանջվող ձևն ինչպե՞ս գտար):

            (Տղա-տղան) համարձակ առաջ եկավ: (Օր-օրերը) ամառանոցում արագ ու հետաքրքիր են անցնում: Ծովափի ժայռերին թառել են սպիտակ (թռչուն-թռչուներ): (Ոստիկան- Ոստիկաները) այդ տանը մի իսկական գազանանոց հայտնաբերեցին: (Մարդ-մարդիկ) կարող են հիսուն ձևով «այո» ասել, բայց այդ բառի գրության միայն մեկ (ձև) կա: Այդ լճի (ջուր-ջրերը) երբեք չի սառչում: Մաքուր, անձրևից դեռ թաց (փողոց-փողոցից) դատարկ էր: Հավանաբար (մարդ-մարդիկ) քնած էին:

316. Փակագծում տրված բայերը եզակի կամ հոգնակի ձևով գրի՛ր (ո՞ր դեպքում հոգնակի գրեցիր):

            Փղի համար կնճիթր շատ կարևոր (է, են): Նա դրանով (է, են) ուտում ու խմում: Ձագը մոր ետևից վազում (է, են)՝ կնճիթով նրա պոչը բռնած: Փիղ ծնողները կնճիթով «ապտակում» (է, են) չարաճճի ձագուկին, որը սովորաբար փոքր ավտոբուսի չափ (է, են) լինում:

            Երբ փիղն ընկնում (է, են) փոսը կամ խճճվում թակարդում, մյուս փղերը մեկնում (է, են) կնճիթներն ու նրան օգնում (է, են): Փիղն առանց կնճիթի (չի, չեն) կարող ապրել, բայց աֆրիկյան սավաննաներում հանդիպել (է, են) կնճիթից զրկված փղեր: Այդպիսի փղերին ընկերներն (է, են) կերակրում: Փղերն իրենց վիրավոր կամ հիվանդ ընկերոջը (չի, չեն) լքում:
            Վաղուց ի վեր Հնդկաստանում փիղն ու մարդը բարեկամություն (է, են) անում: Խելացի ու հասկացող կենդանիները ոչ միայն ծանր աշխատանք (է, են) անում ու կատարում մարդու հանձնարարությունները, այլև, որպես հոգատար դայակներ, խնամում (է, են) երեխաներին: Պապը, հայրն ու թոռը կարող (է, են) նույն փղի «սաները» լինել. չէ՞ որ փղերը երկար (է, են) ապրում՝ յոթանասունից ութսուն տարի: