Թեսթ2

Ավետիք ԻսահակյանԵՂՆԻԿԸ

«Մի անգամ իմ բարեկամ մի որսորդ մեր հանդի անտառուտ սարերից մի եղնիկ նվեր բերեց երեխաներիս համար»:
Այսպես սկսեց ընկերս աշնանային մի երեկո, երբ նստած միասին նրա պատշգամբում, հիացած նայում էինք հեքիաթական վերջալույսով վարվռուն սարերին, որոնց վրա մակաղած հոտերի նման մեղմորեն հանգչում էին ոսկեգեղմ անտառները:
«Այդ մի մատաղ ու խարտյաշ եղնիկ էր̀  խորունկ, սև ու ջինջ աչքերով, որ ծածկվում էին երկայն, նուրբ թարթիչների տակ:
Կամաց-կամաց մեր վրա սովորեց նա. էլ չէր փա□չում, չէր վախենում մեզնից. մանավանդ շա՜տ մտերմացել էր երեխաներիս հետ. նրանց հետ միասին վազվզում էր պարտեզում, նրանց հետ ճաշում էր, նրանց հետ քնում:
Մի բան ինձ շատ էր զարմացնում: Եղնիկը թեև այնպես ընտելացել էր մեզ, սովորել էր մեր տանն ու դռանը, բայց մեկ-մեկ մեզնից թաքուն բարձրանում էր այս պատշգամբը և ուշագրավ, լռիկ նայում էր հեռու` անտառներով փաթաթված սարերին. ականջները լարած խորասույզ լսում էր անտառների խուլ ու անդուլ շառաչը, որ երբեմն ուժեղանում էր, երբեմն բարականում` նայելով հովերի թափին: Նայում էր նա այնպե՜ս անթարթ և այնպե՜ս ինքնամոռաց, որ երբ պատահում էր բարձրանում էի պատշգամբը, ինձ բավական միջոց չէր նկատում և եր□ հանկարծ ուշքի էր գալիս, նետի պես ծլկվում էր մոտիցս… Արդյոք գիտե՞ր նա, որ ինքը ղողանջուն անտառների ազատ երեխան է եղել, որ մայրը այնտեղ է կաթ տվել իրեն, որ այնտեղ է իր հայրը եղջյուրները խփել կաղնիներին: Արդյոք, գիտե՞ր, որ այդ խուլ շառաչը անուշ-անուշ օրորել է իրեն առաջին անգամ, և ո՞վ գիտե, գուցե, երազներ է բերել իրեն, սիրուն երազներ… Խե՜ղճ եղնիկ… Կարոտ` իր սիրած գուրգուրող անտառներից և զանգակ աղբյուրներից, իր խարտյաշ մորից և շնկշնկան հովերի հետ վազող ընկերներից` հիմա տանջվում, տառապում է մեզ մոտ, մտածում էի ես: Եվ այնպես սրտանց ցավակցում էի նրան… Չէ՞ որ նա էլ մեզ պես մտածող և զգայուն հոգի ունի:
Ես շատ էի հարգում նրան, խնդրեմ չծիծաղես վրաս, այո՛, այնքան, որ երբ նա բարձրանում էր պատշ□ամբը, հեռացնում էի երեխաներիս, և թողնում էինք նրան մենակ իր ապրումների հետ…
Երբ գրկում էի նրան, այդ նազելի էակին, և նայում էի լեռնային աղբյուրների նման վճիտ աչուկների մեջ` տեսնում էի այնտեղ մի թախծալի, երազուն կարոտ…
Մի գիշեր, մի քամի գիշեր էր, սարերից անսանձ փչում էր քամին, դուռն ու պատուհանները ծեծում ու ծեծկում: Պարզ լսվում էր, որ այնտեղ, անտառում, դարավոր կաղնիներն ու վայրի ընկուզենիները ճակատում էին հողմի դեմ` աղմկում և գոռում: Եվ քամին բերում էր անընդհատ անտառի այդ լիակուրծք խշշոցն ու մռունչը, ու թվում էր թե` հենց մեր դռան առջև է աղմկահույզ, հողմածեծ անտառը: Երեխաներս վախից կուչ էին եկել. մինչդեռ եղնիկը դողում էր մի խենթ սարսուռով: Աչքերը կայծակին էին տալիս: Անթարթ, ամբողջովին լսելիք դառած` ականջ էր դնում նա անտառի հուժկու շառաչին, որ խոսում էր նրա հետ մայրենի լեզվով:
Անտառը կանչում է նրան, ընկերների ազատ վազքն է տեսնում նա մթին թավուտների մացառուտ ժայռերն ի վեր,- մտածում էի ես:
Մի փոքր հետո ավելի սաստկացավ քամին` փոթորիկ դառնալու չափ. մեկ էլ աղմուկով բացվեցին լուսամուտի փեղկերը, և մի ուժգին շառաչ միանգամից ներս խուժեց: Եղնիկը հանկարծակի մի ոստումով ցատկեց լուսամուտի գոգը` աչքերը սուզելով շառաչուն խավարի մեջ: Ես իսկույն վրա վազեցի բռնելու նրան, սակայն նա մի ակնթար□ի մեջ թռավ լուսամուտից պարտեզը և ծածկվեց խավարների մեջ…
Դե՛հ, հիմա՛ գնա ու գտիր նրան իր հայրենի անծայր անտառներում…»:

  1. Տեքստի չորս բառերում տառի փոխարեն վանդակ է դրված, դու՛րս գրիր այդ բառերը՝ լրացնելով բաց թողած տառերը:
    փաղչում
    երբ
    պատշգամբը
    ակնթարթի

  2. Տեքստից դու՛րս գրիր տրված բառերի հոմանիշները.

ա/զուլալ    
բ/լուռ          ————————————————
գ/ակնդետ ————————————————
դ/ընտանի ————————————————

  • Դարձվածքները և համապատասխան բացատրությունները գրի՛ր իրար դիմաց.

ա/ լույս աշխարհ գալ ————————————————
բ/խելքը գլխին            ————————————————
գ/կողը հաստ              ————————————————
դ/ճաշը եփել                ————————————————

ա/մեկին պաժել, լավ ծեծել
բ/համառ, ինքնասածի, կամակոր
գ/դատող, բանիմաց, խելացի
դ/ծնվել,հայտնվել

  • Տեքսից դու՛րս գրիր չորս բարդ բառ:
  • Տրված օտար բառերը փոխարինի՛ր հայերեն համարժեքներով.

ա/զակազ————————
 բ/մալինա ————————

գ/կենգուրու ———————

դ/ստարտ————————

  • Տեքստից դու՛րս գրիր եզակի թվով գործածված չորս բառ:

  • Տրված բառերից յուրաքանչյուրի դիմաց նշված է, թե այն ինչ խոսքի մաս է: Ո՞ր տարբերակում է սխալ նշված.
    ա/որսորդ – գոյական
    բ/եղնիկ – գոյական
    գ/անտառ –ածական
    դ/ազատ –ածական
  • Ինչպիսի՞ն էր եղնիկը: Նկարագրի՛ր  եղնիկին ̀ օգտագործելով տեքստի բառերը:

  • Ի՞նչն էր զարմացնում հեղինակին.

ա/ Եղնիկը շատ գեղեցիկ էր ̀  խորունկ, սև ու ջինջ աչքերով:

բ/Մտերմացել էր երեխաների հետ, նրանց հետ ճաշում էր, նրանց հետ քնում:
գ/Եղնիկը հանկարծակի մի ոստյունով ցատկեց լուսամուտի գոգը՝ աչքերը սուզելով շառաչյուն խավարի մեջ:

դ/ Եղնիկը թեև ընտելացել էր ընտանիքին ու տանը,բայց մեկ-մեկ թաքուն բարձրանում էր պաշգամբ և լռիկ նայում անտառներով փաթաթված սարերին:

  1. Ինչի՞ն կարող էր կարոտել եղնիկը:
  1. Ինչո՞ւ է հեղինակը հարգում եղնիկին:
  1. Նկարագրի՛ր անտառը հողմի ժամանակ:

Տեքսից դու՛րս գրիր այն նախադասությունը, որը քեզ  հուզեց:

Глупец

Жил когда-то бедняк. Как ни трудился он, как ни бился — все никак не мог выбиться из нужды.

И вот дошел он до отчаяния и решил: “Пойду-ка я разыскивать бога. Разыщу и узнаю, долго ли мне маяться. Да тут же и выпрошу чего-нибудь для себя”.

По дороге повстречался он с волком.

— Добрый путь, братец-человек! Куда ты идешь? — спросил волк.

— Иду к богу, — ответил бедняк, — горе свое хочу ему поведать.

— Как доберешься до бога, скажи ему: есть, мол, на свете один голодный волк, день-деньской рыщет он по горам и долинам, а пропитания, найти не может.

Спроси: долго ли тому волку голодать? И еще скажи: если ты сотворил его, так и кормить должен.

— Ладно, — молвил бедняк и продолжал путь.

Много ли, мало ли он прошел — встретил красавицу-девушку.

— Куда идешь, братец? — спросила девушка.

— К богу иду.

— Как увидишь бога, — взмолилась красавица, — скажи ему: есть одна девушка — молодая здоровая, богатая, а ни радости, ни счастья не знает. Как ей быть?

— Скажу, — пообещал бедняк и пошел своей дорогой.

Встретилось ему дерево. Хоть оно и стояло у самой реки, но совсем засохло.

— Куда ты идешь, эй, путник? — спросил дерево.

— К богу иду.

— Тогда погоди, передай богу и мои слова. Скажи ему: слыхано ли такое дело — расту я у самой речки, а круглый год стою сухим! Когда же я зазеленею?

Выслушал бедняк жалобу дерева и продол жал свой путь.

Шел он, шел, пока не дошел до бога.

Видит — восседает бог в образе седовласого старца под высокой горой, прислонясь к утесу.

— Добрый день! — молвил бедняк, став перед богом.

— Добро пожаловать, — ответил бог. — Чего тебе надо?

— Хочется мне, чтобы ты ко всем людям относился одинаково — не давал бы одному все, другому ничего. Вот я — сколько ни бьюсь, сколько ни тружусь, а все из нищеты не выбьюсь, многие же вдвое меньше меня работают, а живут в достатке и покое.

— Ладно, ступай, скоро разбогатеешь. Я пошлю тебе счастье. Живи и наслаждайся.

— У меня к тебе еще дело, господи, — сказал бедняк и поведал богу о жалобах голодного волка, красивой девушки и засохшего дерева.

Бог дал ответы на все вопросы. Бедняк поблагодарил его и ушел.

На обратном пути подошел он к засохшему дереву.

— Что сказал про меня бог? — спрашивает засохшее дерево.

— Сказал, что под тобою зарыто золото. Покуда его не откопают и не дадут твоим корням простор, тебе не зазеленеть.

— Так куда же ты уходишь? Выкопай золото, оно нам обоим пойдет впрок: ты разбогатеешь, а я зазеленею.

— Нет, некогда мне, я тороплюсь. Бог даровал мне счастье, я должен поскорее найти его и наслаждаться, — ответил бедняк и ушел.

Идет он, а красавица-девушка дорогу ему преградила:

— Какую весточку для меня несешь?

— Бог сказал: ты должна найти себе хорошего мужа. Тогда тоска отступится от тебя и заживешь ты в радости и счастье.

— Ну, если так, то будь ты моим дорогим мужем.

— Вот еще! Некогда мне. Бог обещал мне счастье, надо найти его поскорее и наслаждаться, — сказал бедняк и зашагал дальше.

На дороге поджидал его голодный волк.

Только завидел он бедняка — кинулся к нему:

— Ну, что сказал тебе бог?

— Братец ты мой, после тебя встретил я еще красавицу-девушку и засохшее дерево. Девушка хотела знать, отчего ее жизнь так безрадостна, а дерево — почему оно весной и летом не может зазеленеть. Рассказал я богу, а он и говорит: “Девушка пусть найдет себе доброго мужа, тогда будет счастлива, а дереву скажи: “Под тобою зарыто золото, надо откопать его, дать корням простор, тогда зазеленеешь”. Передал я им божье слово. Дерево сказало: “Откопай золото и возьми себе”, а девушка говорит: “Возьми меня замуж”. — “Нет, — говорю, — друзья, не могу: бог обещал мне счастье, должен я найти его и наслаждаться”.

— А про меня что сказал бог? — спросил голодный волк.

— А про тебя он сказал, что ты будешь рыскать голодным до тех пор, пока не найдешь глупца. Как сожрешь его, так и насытишься.

— Глупее тебя мне никого не сыскать, — промолвил волк и съел глупца.

  1. Составьте 5 вопросов к тексту.
    апиши персонажф.
    Что сказал бог
  2. Задайте вопросы своим друзьям.
  3. Выпиши слова, которые отвечают на вопросы кто? что?
    Что- дерево, ответ, горе
    Кто-глупец, волк, бог, девушка, бедняк.
  4. Составь с этими словами предложения.
    У волка острые зубы.
    Бог создал мир.
    Дерево высокий.
    Дерево берёзовый
    глупый человек
  5. Напиши, понравилась ли тебе эта сказка? Почему сказка называется «Глупец»?
    Сказка называется.
    Потому что он глупый.

բաժանում երկնիշ թվի վրա

1)   2412:4

 24124              
 24  603   X603     
   12         4     
   13      2412     
                    
                    
                    
                    
                    
                    

2)   5015:5

 50155              
 5   1003   x1003   
  15            5   
             5015   
                    
                    
                    
                    
                    
                    

3)   6210:3

  62103             
  6   2070          
   21        2070   
   21           3   
             6210   
                    
                    
                    
                    
                    

4)  8052:2

 80522              
 8   4026  X4026    
  5            2    
  4         8052    
  12                
                    
                    
                    
                    
                    

5)   2184:7

  21847             
  21  312    X312   
    8           7   
    7        2184   
    14              
                    
                    
                    
                    
                    

6)  2016։6

  20166             
  18  336           
   21      X336     
   18         6     
    36     2016     
                    
                    
                    
                    
                    

7)   2600։8

  26008             
  24  325   X325    
   20          8    
   18       2600    
    20              
    18              
     2              
                    
                    
                    

8)   1017:9

 10179              
 9   113            
  11      x113      
   9         9      
   27     1017      
                    
                    
                    
                    
                    

9)  1800:8

  18008             
  16  225   X 225   
   20           8   
   16        1800   
    4               
                    
                    
                    
                    
                    

10)   3695։5

 36955              
 35  739            
  19      X739      
  15         5      
   45     3695      
   45