Հոկտեմբեր ամսվա ֆլեշմոբի քննարկում

1. Աննան 1-9 թվերը տեղադրեց 3×3 աղյուսակում այնպես, որ յուրաքանչյուր տողով, սյունով, անկյունագծով թվերի գումարը եղավ նույնը: Ինչի՞ է հավասար առաջին և երրորդ տողերում գրված թվերի գումարը:
1+2+3+4+5+6+7+8+9=45
45:3=15
15+15=30
2. Հյութի համար վերցրեցին 6 մաս խնձոր, 5 մաս տանձ և 3 մաս ջուր: Տանձի և ջրի զանգվածը միասին 2կգ 400գ է: Որքա՞ն է խնձորի զանգվածը:
5+3=8 (մաս)
2 կգ 400 գ =2400 գ
2400:8=300 գ
6×300=1800 գ =1 կգ 800 գ

3. Քառակուսու մակերեսը 121 է: Գտեք այն եռանկյան պարագիծը, որի բոլոր կողմերը հավասար են և հավասար են այդ քառակուսու կողմին:

4.  Մեծ ուղղանկյան պարագիծը 20սմ է: Այդ ուղղանկյան մաս կազմող փոքր ուղղանկյունների պարագծերը համապատասխանաբար 6սմ, 8սմ, 10սմ են: Գտեք մեծ ուղղանկյան մակերեսը:

Անխորագիր պատկեր

5. Հայկը երկու քույր ավելի ունի, քան եղբայր: Քույրերը եղբայրներից քանիսո՞վ են ավելի:

6. Ժամացույցը մեկ ժամվա ընթացքում կես րոպե առաջ է ընկնում: Այժմ այն ցույց է տալիս 14:57: Ժամը քանի՞սը ցույց կտա ժամացույցը 8 ժամ հետո:Ձեր պատասխանը

7.  Որդու տարիքը 3 անգամ փոքր է հոր տարիքից: Երբ հայրը 37 տարեկան էր, որդին 3 տարեկան էր: Այժմ քանի՞տարեկան է հայրը:

8. Յոթ տետրը միասին 700 դրամով ավելի է երեք տետրի ընդհանուր գնից: Ի՞նչ  արժե մեկ տետրը:Ձեր պատասխանը

9.  Մեծ խորանարդի կողը 5 անգամ մեծ է մեկ փոքր խորանարդի կողից: Քանի՞ փոքր խորանարդ կտեղավորվի մեծ խորանարդի մեջ:

10. Ամենաշատը քանի ծառ է հնարավոր տնկել 120մ և 70մ կողմերով  ուղղանկյունաձև հողամասում, եթե ծառերը գտնվում են իրարից 5մ հեռավորության վրա:

Մենք դասարանում քննարկել ենք եկրորդ մակարդակի խնդիրները։

Ավ․ Իսահակյան «Երգի հրապույը»

Առաջադրանքներ

  • Սևով ընդգծված բառերը դուրս գրիր և յուրաքանչյուրով մեկական նախադասություն հորինիր։

    /բյուրազան/-Բյուրազան ամպերի միջից երևաց առավոտվա լույսը։
    /անգութ/-Անգութ սրտերով մարդիկ չեն նկատում ոչինչ։
    /ամայի/-Գյուղ տանող ամայի ճանապարհներին միայն հասանքալարեր են։
    /անձավներ/-Պապիկի անձնվեր տեսակը միշտ ուղեկցում էր տղային։
    /ծածուկ/-Ծածուկ արարքները մարդուն դարձնում են չվստահող։
    /զննում/-Արծիվը ուշադիր զննեց տարածքը վերևից։
    /ապառաժ/-Ձորից ներքև՝ ապառաժների արաքում, ծաղկում է ուրցը։
    /եղեգ/-Լճի ամբողջ կողքերը եղեգներ են աճել։
    /խրատ/-Խրատները գալիս են մարդու մտքին ուշ տարիքում։
    /փող/-Փող փչելուց ծվում է երգը։
    /դյութական/-Դյութական երկինքներից կաթում է երաժշտություն։
    /տնակ/-Տնակների հին տանիքները միշտ լցված են արդար բարությամբ։
  • Դեղինով նշված բառերը դուրս գրիր և բառակազմորեն վերլուծիր /առանձնացրու արմատ ածանց, գրիր, թե կազմությամբ ինչպիսի բառ է/։
    հազարավոր-բարդ
    անտես-ածանցավոր
    քարսիրտ-բարդ
    ծովափ-բարդ
    լավության-ածանցավոր
    հոգեգրավ-բարդ
    մարդաշատ-բարդ
    մենություն-ածանցավոր

  • Տեքստի սկզբում երկու համեմատություն կա, դրանք դուրս գրիր և բացատրիր։

    Մեզանից հազարավոր տարիներ առաջ, մեզնից շատ ու շատ հեռու-մեզանից շատ տարիներ առաջ
    յոթ ծովերի մյուս ափում-մեզանից շատ հեռու
  • Ինչո՞ւ է հեղինակը պատմվածքը վերնագրել «Երգի հրապույրը»։
    Քանի որ երգի միջոցով մարդիկ հրապուրվեցին, երգի զայնի ու բառերի միջոցով դարձան բարի, քար սրտերը փափկեցին։
  • Պատմվածքի երկու հատվածները վերնագրիր։
    Քար սրտերի մեջ ապրող տղան
    Երգի կախարդանքը

  • Ըստ քեզ իրակա՞ն, թե՞ հորինված է պատմությունը։ Պատասխանդ պատճառաբանիր։
    Կարծում եմ իրական է պոտումը, քանի որ միշտ երգը ազդեցիկ է լցվում մարդու սրտի մեջ, ու միշտ երգ լսելուց ինչ որ բան է ներսում կատարվում։ Նշանակում է՝ երգը հենց այդպես էլ ստեղծվել է։
  • Հիշիր իրական մի մարդու, ում կյանքում եաժշտությունը նույնքան կարևոր տեղ ունի, ինչպես այս պատմվածքի հերոսի կյանքում է։
    Կոմիտասը, ով հավաքում էր աշխարհի բոլոր կողմերի ձայները և դարձնում մեծ ազդեցությամբ հնչող երգ։
  • Ըստ քեզ երաժշտությունը կարո՞ղ է փոխել մարդուն, պատասխանդ հիմնավորիր։
    Այո, քանի որ իմ կյանքում էլ ամեն ոճի երգ իր կերպ է փոխում ինձ։ Երգ լսելուց ես անգամ իմ հագուկապն եմ հարմարաեցնում դրան, սանրվածքս, ոճս։ Վերջերս <<ՌՈք>> էի լսում, հետը հագնում էի գլխակով հուդի, իսկ երբ հատկապես ականջակալներով լսում եմ կիթառ կամ դաշնամուրային որևէ գործիք, ուզում եմ լինել խաղաղ, սկսում եմ հիշել երգի հետ ինչ որ բաներ։

Լեզվական աշխատանք

  1. Բառերից անջատեք նախածանցները:

Վերհանել-/վեր/-հանել, դժբախտ-/դժ/-բախտ, տհաճ-/տ/-հաճ, անհնար-/ան/-հնար, չկամ-/չ/-կամ, չգալ-/չ/-գալ, դժգոհ-/դժ/-գոհ, անհեռատես-//ան/-հեռատես, արտասահման-/արտա/-սահման, տգետ-/տ/-գետ, տհաս-/տ/-հաս, ցտեսություն-/ց/-տեսություն, դժկամ-/դժ/-կամ:

  • Վերջածանցներից յուրաքանչյուրով կազմեք ածանցավոր 3 բառ։

Եղեն, ուհի, ություն, իչ, որեն, արան, ավոր։

ընդեղեն, սպտակեղեն, կանաչեղեն /եղեն/
պարուհի, ուսուցչուհի, սպասուհի /ուհի/
խաղաղություն, բարություն, քաջություն /ություն/
մամլիչ, սրբիչ, դակիչ, կախիչ /իչ/
խստորեն, ազատորեն, հեշտորեն /որեն/
խաղարան, նստարան, խառնարան /արան/
կեղծավոր, գունավոր, գիսավոր / ավոր/

  • Բառերը բաժանեք արմատների, ածանցների և տեղավորեք աղյուսակում:

Բարձրաձայն, անգրագետ, լավամարդ, անհանգիստ, լեզվանի, մարդկային, հեռագրատուն, լուսարձակ, բառ, աստղադիտարան, պատուհան, հոգի, նավ, հանրագիտարան, գալուստ, սառը, դանակ, նավակ, գազանանոց, հեռուստատեսություն, հողագունդ, բուժքույր, բժշկուհի:

պարզածանցավորբարդԲարդածանցավոր
 բառ
հոգի
նավ
դանակ
գալուստ

անհանգիստ
մարդկային
սառը
նավակ
գազանանաոց
բժշկուհի
 պատուհան
լուսարձակ
բուժքույր
լավամարդ
բարձրաձայն
հողագունդ
անգրագետ
հեռագրատուն
աստղադիտարան
հանրագիտարան
հեռուստատեսություն
  • Պարզ բառերին արմատներ ավելացրեք և ստացեք բարդ բառեր:

Շուն, գինի, բույս, հույս, տարի, օր:
շնագայլ, գինետուն, բուսակեր, հասախաբ, տարեհաց, օրակարգ։

Ավստրալիայի հայտնագործումը

Հարցեր և առաջադրանքներ

  1. Ինչո՞ւ էին հին աշխարհի շատ իմաստուններ համոզ­ված, որ գոյություն ունի հարավային մեծ ցամաք:
    Նրանք կարծում էին, որ հյուսիսային կիսագնդում պետք է հսկայական ցամաքի պես մի բան լինի, երկրագնդի հավասա­րակշռության պահպանման համար, հարավային կիսագնդում պետք է գտնվի մեծ, ամբողջական ցամաք։
  2. Ովքե՞ր և ինչպե՞ս են հայտնտգործել Ավստրալիան:
    1642 թվականին Աբել Թասմանը մոտեցավ նրա մանր կղզիներին և ափերին, սակայն Հոլանդացիները այն պահեցին գաղտնի, ապա  1769-1771 թվականին Ջեյմս Կուկը այն հայտնաբերեց և Անգլացիները այն դարձրին իրենց գաղութը։
  3. Ինչո՞վ է տարբերվում Ավստրալիան մյուս մայրցամաք­ներից:
    Ավստրալիայի բուսական և կենդանական աշխարհը տարբեր է մյուսներից իր յուրօրինակ պարկավոր կենդանիներով՝ կենգուրուն, կոալան (պար­կավոր արջ), ինչպես նաև այնտեղ են աշխարհի խոշոր ծառատեսակներից էվկալիպտը և այլն:

Ճանապարհորդություններ Աֆրիկայով

Հարցեր և առաջադրանքներ

  1. Ինչո՞ւ Աֆրիկայի ներքին շրջանները մինչև 1850- ական թվականները դեռևս անհայտ էին մնում եվրո­պացիների և ասիացիների համար:
    Սահարան, մայրցամաքի բարձրադիր ափերը, նրա կենտրոնական շրջանների խոնավ ու տոթ օդը, դժվարանցանելի անտառները բնականարգելքներ են հանդիսացել Աֆրիկայի Ներքին շրջանների հետազոտման հարցում: 
  2. Ի՞նչ իրադարձություններ և պայմաններ խթանեցին Աֆրիկայի ներքին շրջանների ուսումնասիրություննե­րին

Հին Եգիպտոսում դարեր շարունակ Նեղոսը առեղծվածային է համարվել: Եվ դա պատահական չէ: Նեղոսը, կտրելով տոթակեզ հսկա անապատները, չի ցամաքում և հոսելով Եգիպտոսով՝ թափվում է Միջերկրական ծով: Նեղոսի առեղծվածի լուծումը նրա ակունքների հայտնբերումն էր, որը վերագրվում է Լիվինգստոնին: Լիվինգստոնը, բազմաթիվ դժվարություններ կրելով, Կենտրոնական Աֆրիկայում ուսումնասիրել է Կոնգո գետի վերին հոսանքի շրջանները:

  1. Դասընկերոջդ հետ քննարկի՜ր, թե ինչ դրական և բացասական հետևանքներ ունեցան Աֆրիկայի ներքին շրջանների ուսումնասիրությունները:
    Եվրոպացիները սկսեցին Աֆրիկայի տեղաբնիկներին՝ նեգրերին, որպես ստրուկներ վաճառել նոր հայտ­նագործված Ամերիկայում:

Ավ․ Իսահակյան «Երջանիկ խրճիթը»

Առաջադրանքներ

  1. Դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր։
    Զմրուխտ-վառ կանաչ
    խրճիթ-հին տնակ
    սոսափում-շնկշնկոց
    շավիղ-կածան, ուղի
    հովասուն-սփոփիչ

  2. Վերնագրի՛ր առանձնացված մասերը:

    Կորած տղան
    Հարազատ տան կանչը

  3. Ընդգծված բառերը փոխարինի՛ր հոմանիշներով։
    շավիղ-կածան, ուղի
    մանուկ-փոքրիկ
    շքեղ-պերճ
    չքանալ-վերանալ
    հարուստ-ունևոր, մեծատուն
    վերջալույս-մայրամուտ, իրիկնամուտ
    մարմանդ-մեղմ, հանդարտ
    ալևոր-ծեր
    պես-նման

  4. Տրված արահայտությունները գրի՛ր մեկ բառով․ թևին տալ-թռչել, ներս ընկնել-մտնել, լաց լինել-լացել, թիկն տալ-թիկնել։
  5. Դուրս գրիր այն հատվածները, որտեղ երևում է խրճիթի երջանիկ լինելը:

    Օջախի մեջ կարմիր կրակը ուրախ-ուրախ թևին է տալիս, պայծառ ու տաք ժպիտով լցնում է երջանիկ խրճիթը:
  6. Բնութագրի՛ր տղային։
    Տղան շատ ինքնամփոփ էր, մտածկոտ, տխուր։ Շատ խելացի էր։ Եվ որոշում կայացնող էր։
  7. Ո՞րն է պատմվածքի արտահայտած հիմնական իմաստը:
    Կարծում եմ պատումը հարազատ տան, հարազատ հոգու, հարազատ միջավայրի կարևոր լինելու մասին է, որ ինչքան էլ հարուստ, ապահով ապրես, միևնույնն է եթե քո հարազատ տանը չես, քո հարազատ մարդկանց կողքին չես, ոչ մի լիարժեք երջանկություն չկա, ավելի լավ է աղքատ խրճիթում լինես, բայց քո հարազատ մարդկանց միջավայրում։
  8. Ի՞նչ ես կարծում, տղան ճի՞շտ վարվեց, երբ թողեց իրեն մեծացրած ծնողներին:
    Կարծում եմ՝ ճիշտ չէր նաև նրաց էդպես թողնել ու անհայտանալը։ Եթե այդ մարդիկ չլինեին, հնարավոր է՝ ինքը մեծանար տարբեր կարիքների մեջ, վատ մարդկանց շրջապատում, չստանար ուսում ։ Այդ մարդիկ իրեն չէին խլել, այլ գտել էին ու տվել ամենալավը։ Նա պետք է ազնիվ ասեր իրենց, որ ուզում է գտնել իր հարազատ ծնողներին ու միաժամանակ կապ պահեր իրենց հետ։
  9. Ի՞նչ նմանություն ես տեսնում այս ու «Եղնիկը» պատմվածքի միջև։
    Երկու պատումների մեջ էլ նույն հարազատ միջավայրի, հարազատ հոգու մասին է, առանց որի կյանքը տխուր է, եթե անգամ հարուստ ու ապահով ձև է դասավորվում։ Ավելի լավ է վտանգներով լի անտառը, առանց սնունդ ու քամու բերան լինել, ավելի լավ է հին աղքատ խրճիթը, քան հարուստ, ապահով տուն ու ուսումը։ Ցանկացած դեպքում ամեն մեկը ձգտում է իր ծնված միջավայրում լինի, իր հարազատ մարդկանց կողքին, իր հարազատ բնության մեջ։

Հարցեր և առաչադրանքներ մայրցամաքներին

  1. Քանի՞ հատ օվկյանոս կա, նշիր բոլորը։

2) ո՞րն է ամենա խորը օվկյանոսը։

3) ո՞րն է ամենամեծ օվկյանոսը։

4)ո՞րն է ամենացուրտ մայրցամաքը։

5)եվրասիայում քանի հատ պետություն կա։

6)ո՞րն է եվրասյայում ամենափոքր պետությունը։

Լեզվական առաջադրանք

1. Տվյալ արմատներով կազմեք  ՊԱՐԶ ԱԾԱՆՑԱՎՈՐ բառեր:

 Գիր-գիրք
տուն -տներ
երգ-երգիչ
գլուխ-անգլուխ
միս-մսոտ:

2.  Առանձնացրեք այն բառը կամ բառերը, որոնք Ա հոդակապ չունեն:

Մեծամիտ, դիմախաղ, մարդամոտ, գինեգործ, այգեպանմորեղբայրորդեկորույս:

3. Սյունյակներով գրեք պարզ, բարդ, և բարդ ածանցավոր բառերը:

Երկգլխանի, թզուկ, մարդաբոյ, հոգեմաշ, դժբախտ, անմարդաբնակ, կարիճ, լեռնային, շնագայլ, հայուհի, ձնագնդիկ, հողեղեն, դասացուցակ, տետր, նրբատաշ, անգլուխ, ստեղնաշար, դասագրքային, եկեղեցի:

պարզածանցավորբարդբարդ ածանցավոր
Թզուկ,
կարիճ,
Տետր,
Եկեղեցի,
Դժբախտ,
լեռնային,
հողեղեն
Հայուհի, Անգլուխ,      
 Երկգլխանի,
շնագայլ,
Ձնագնդիկ,
հեգեմաշ,
Մադաբոյ,
դասացուցակ,
նրբատաշ,
ստեղնաշար,  
 անմարդաբնակ,
դասագրքային,

4.Միացրու համապատասխան արմատները և նոր բարդ բառեր կազմիր:

Շուն-շնաձուկ
Մռայլ-մռայլադեմ
Արդար-արդարություն
Մայր-մայրամուտ
Դաս-դասամիջոց
Ծաղիկ-ծաղկաման
Ջուր-ջրվեժ
Մատյան-
Ձուկ-ձկնորդ
Միտք-մտքամոլոր
Ամբար-ամբարեր
Քաղաք-մայրաքաղաք
Զարդ-կախազարդ
Դեմք-դիմանկար

Թեմա՝ Ուղղանկյան և քառակուսու պարագիծ ու մակերես

1․Հաշվի՛ր 15 մմ, 14 մմ, 16 մմ և 17 մմ կողմերով քառանկյան
պարագիծը։
15+14+16+17=62

2․Հաշվի՛ր 3 դմ, 5 դմ, 8 դմ և 9 դմ կողմերով քառանկյան
պարագիծը։
3+5+8+9=25

3․Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և
երկարության գումարը 16 է։
2×16=32

4․Քառակուսու պարագիծը 28 սմ է։ Որքա՞ն է այդ քառակուսու կողմը։
28:4=8

5․Քառակուսու պարագիծը 24 սմ է։ Որքա՞ն է այդ քառակուսու
մակերեսը։
24:4=6
6×6=36

6․Քառակուսու մակերեսը 81 քառակաուսի մետր է։ Գտի՛ր քառակուսու
կողմը։
81:9=9

7․Քառակուսու 3 կողմերի գումարը 18 սմ է։ Որքա՞ն է այդ
քառակուսու 1 կողմը։
18 : 3 = 6

8․Քառակուսու 3 կողմերի գումարը 21 սմ է։ Որքա՞ն է այդ
քառակուսու մակերեսը։

21 : 3 = 7
S = 7 x 7 = 49սմ քառ

9․ Ուղղանկյան լայնությունը 5 սմ է, իսկ երկարությունը 4 սմ-ով մեծ է լայնությունից։ Գտնել ուղղանկյան պարագիծը։
5 + 4 = 9
P = (9 + 5) x 2 = 28

10․ Հաշվի՛ր 15սմ և 11 սմ կողմերով ուղղանկյան պարագիծն ու
մակերեսը։
P = 2 x 15 + 2 x 11 = 52
S = 15 x 11 = 165սմ քառ․